Een stukje geschiedenis:
Wist je dat tot eind 19e eeuw de baakster kwam wanneer je ging bevallen? Bevallen deed je meestal thuis, onder begeleiding van een huisarts of vroedvrouw. Daarna kwam de baakster, zoals de kraamverzorgende toen genoemd werd. In die tijd was het woord 'hygiëne' nog niet uitgevonden en het sterftecijfer onder moeders en zuigelingen was hoog.
Aan het eind van de 19e eeuw zorgde de industriële revolutie voor flink wat veranderingen. Zo gingen meer mensen in de steden wonen (en werken) en binnen de geneeskunde werden belangrijke ontdekkingen gedaan. Zo ontdekte men de bacterie als oorzaak van allerlei ziekten en kwam men erachter dat handen wassen levens kon redden. Die kennis over hygiëne was een absoluut winstpunt wanneer je kijkt naar de sterfte onder baby's en kraamvrouwen met kraamvrouwenkoorts. Probleem was nog wel dat baaksters vaak niet konden lezen of schrijven, en dus geen kennis opdeden over deze hygiëne-adviezen.
In 1899 startte het Witte Kruis de eerste officiële opleiding voor bakers, niet veel later gevolgd door het Groene Kruis en het Witgele kruis. Nonnen speelden hierin een grote rol, zij namen de kraamverzorging over en verzorgden de opleidingen. Het geven van voorlichting aan moeders was een essentieel onderdeel van de lesstof. Bakers die klaar waren met hun opleiding, kregen een uniform, een diploma, een speld en natuurlijk de bijbehorende 'status'. De nieuwe opleiding was het begin; daarna stapelden de ontwikkelingen zich tot op de dag van vandaag in snel tempo op. Al in 1920 werd door artsen gesproken over de 'kraamverzorgster'. Vanaf 1926 volgden leerlingen anderhalf jaar lang, waarvan zes maanden in een kliniek, theorie- en praktijklessen. De kraamverzorgster assisteerde bij de bevalling, verzorgde moeder en kind en rapporteerde alles nauwkeurig. Vanaf 1950 werden kraamverzorgsters in internaten opgeleid door de nonnen. Eerst kregen ze drie maanden theorie en daarna gingen ze twaalf maanden de praktijk in. Meisjes van achttien jaar gingen voor dag en nacht bij een gezin in huis, waar ze alles zelf moesten doen. Eén keer per dag kwam 'het hoofd' kijken of het goed ging. Nu, in de 21e eeuw, kun je kraamverzorgster worden door een MBO3 (verzorgende) opleiding te volgen met specialisatie Kraamverzorging. Er bestaan ook trajecten voor herintreders/zij-instromers, zij kunnen de opleiding dan in aangepaste vorm volgen via een werkgever.
Taken van de kraamverzorgende:
De kraamverzorgende is je coach tijdens de kraamtijd. Ze (meestal het het een vrouw, er zijn slechts enkele mannelijke kraamverzorgenden) weet veel over de pasgeboren baby, de voeding, hechting, jouw herstel en de grote verandering in je leven nu je een kindje hebt gekregen. Je mag haar dus alles vragen en vertellen, niets is gek. Tijdens de bevalling (thuis of poliklinisch, dus zonder medische indicatie) zijn dit globaal haar taken:
- Assistentie aan de verloskundige (materialen aanreiken, tijden noteren, wegen van bloed dat je verliest, enz..)
- De kraamverzorgende verzorgt de aanstaande moeder tijdens en na de bevalling (denk hierbij aan het ondersteunen, helpen bij het vinden van een fijne houding, verschonen van nat geworden kleding/beddengoed, je wat drinken aangeven, coaching tijdens het opvangen van weeën..)
- De kraamverzorgende verzorgt de baby meteen na de geboorte.
Tijdens de kraamperiode zal de kraamverzorgende een coachende rol hebben met daarbij onderstaande taken. Het is goed om te beseffen dat ze deze zorg kan bieden wanneer ze dit met je afstemt. Ze zal dus regelmatig vragen of je tevreden bent met de geboden zorg, of je vragen hebt, of er punten zijn die aandacht nodig hebben. Uiteraard mag je dit zelf ook altijd aankaarten en met haar overleggen.
- Verzorging van moeder en baby.
- Observeren en rapporteren van de gezondheidstoestand van moeder en baby.
- Het geven van voorlichting en instructie, bijvoorbeeld over de voeding, verzorging en hygiëne.
- Ondersteuning bij borstvoeding en/of kunstvoeding.
- Indien nodig bieden van emotionele steun.
- Gedurende de hele kraamperiode werkt de kraamverzorgende samen met de verloskundige en/of de huisarts en overlegd met hen indien nodig.
Huishoudelijke werkzaamheden (dit kan de kraamverzorgende doen wanneer ze voldoende tijd heeft. Mocht er een partner of andere mantelzorgers aanwezig zijn dan kunnen zij deze taken ook (deels) uitvoeren natuurlijk.
- Verschonen van uw kraambed en dat van uw baby.
- Stofzuigen en stof afnemen in uw kraamkamer, babykamer, woonkamer en keuken.
- Schoonmaken van het sanitair.
- Het verzorgen van uw maaltijd (ontbijt, lunch en in overleg avondmaaltijd)
- De was verzorgen en de afwas.
Een ontspannen kraamperiode waarin de zorg wordt afgestemd naar de wensen van de ouders, bespreek je wensen dus met je kraamverzorgende. Zo geef je haar de ruimte rekening te houden met jouw specifieke wensen. Zorg en aandacht voor eventuele andere kinderen in het gezin is ook een onderdeel van haar werkzaamheden, zo kunnen broertjes en/of zusjes ook wennen aan de komst van de nieuwe baby. Een kraamverzorgende komt in heel verschillende situaties. Zij past zich daarin steeds aan. Ook bij jou zal ze dit doen, en je mag gerust toelichten hoe jij de zorg graag ingevuld zou zien. Je hoeft ook echt niet je hele huis op te ruimen voordat ze komt, ontspan vooral. Oja, de kraamverzorgster komt natuurlijk niet voor de grote schoonmaak ;-) maar als coach in jullie kraamtijd. Geniet, verwonder en neem je rust...................
We wensen je een mooie, bijzondere kraamtijd toe!
Reactie plaatsen
Reacties